Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) αποτελεί ένα αντικειμενικό ανθρωπομετρικό κριτήριο για την αξιολόγηση του σωματικού λίπους, όχι άμεσα αλλά έμμεσα. Βασίζεται στο ύψος και στο βάρος και αξιολογεί εάν το άτομο διαθέτει ένα υγιές σωματικό βάρος ή όχι, χωρίς ωστόσο να λαμβάνει υπόψιν χαρακτηριστικά όπως το φύλο, η ηλικία, η καταγωγή κ.α.
Δημιουργήθηκε το 1832 από τον Adolphe Quetelet με σκοπό να εκτιμηθεί γρήγορα ο βαθμός του υπερβάλλοντος βάρους και της παχυσαρκίας σε έναν δεδομένο πληθυσμό, για να βοηθήσει τις κυβερνήσεις να αποφασίσουν πού θα διαθέσουν υγειονομικούς και οικονομικούς πόρους. Παρόλα αυτά, σήμερα χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση μεμονωμένων ατόμων και όχι μόνο πληθυσμών.
Αυξημένος ΔΜΣ υποδηλώνει υψηλό ποσοστό λίπους το οποίο προδιαθέτει σε πιθανή ανάπτυξη νοσημάτων, όπως Σακχαρώδης Διαβήτης, Υπέρταση, Δυσλιπιδαιμία και άλλα. Αντίθετα, χαμηλός ΔΜΣ υποδηλώνει άλλα πιθανά προβλήματα, όπως πιθανές διατροφικές διαταραχές και ελλείψεις.
Ωστόσο, μπορεί ο δείκτης αυτός να είναι παραπλανητικός σε αθλητές ή άτομα με έντονη σωματική δραστηριότητα και αυξημένη μυϊκή μάζα, όπου εκεί τα αποτελέσματα μπορεί να είναι λανθασμένα και κρίνεται σκόπιμο εάν χρησιμοποιείται, να γίνεται συνδυαστικά με μέτρηση της σύστασης του σώματος για αξιόπιστα αποτελέσματα.
Ο τρόπος για τον υπολογισμό του ΔΜΣ είναι πολύ απλός, και εύκολα μπορεί ο καθένας μας να τον υπολογίσει. Δίνεται από τον τύπο:
Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) = Βάρος/Ύψος2 (kg/m2)
Η αξιολόγησή του παρουσιάζετε στον παρακάτω πίνακα.
Δείκτης Μάζας Σώματος |
Αξιολόγηση |
< 18,5 kg/m2 |
Λιποβαρής |
18,5-24,9 kg/m2 |
Υγιές σωματικό βάρος |
25-29,9 kg/m2 |
Υπέρβαρος |
30-34,9 kg/m2 |
Παχυσαρκία τύπου 1 |
35-39,9 kg/m2 |
Παχυσαρκία τύπου 2 |
40 kg/m2 |
Νοσογόνος Παχυσαρκία |
Να σημειωθεί πως ο παρόν δείκτης αξιολογεί τους ενήλικες και όχι τα παιδιά. Στα παιδιά μέχρι και την ηλικία των 18 χρησιμοποιούνται οι καμπύλες ανάπτυξης για την αξιολόγηση της σωματικής ανάπτυξης.
Συμπερασματικά λοιπόν, ο ΔΜΣ δεν αποτελεί έναν ολοκληρωμένο δείκτη για την αξιολόγηση του σωματικού βάρους και την σύσταση σώματος ενός ατόμου, αλλά μια πρώτη εικόνα για να τον παραπέμψει σε περεταίρω διερεύνηση και αξιολόγηση εφόσον βρίσκεται πέραν από κάποια όρια.
**Μπορείτε να υπολογίσετε τον Δείκτη Μάζας Σώματος σας στην καρτέλα «Υπολoγίστε ΔΜΣ» https://www.kvamvakari.gr/p/blog-page.html
Βιβλιογραφία
- Healthline (2020), Is BMI an Accurate Predictor of Health? https://www.healthline.com/nutrition/is-bmiaccurate
- Ζαμπέλας Α. (2007), Κλινική διαιτολογία & διατροφή με στοιχεία παθολογίας . ΠΧ Πασχαλίδης, Αθήνα.